Όζοι του Θυρεοειδούς

Τι είναι;

Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι μικρά ογκίδια που αναπτύσσονται μέσα στη μάζα του αδένα και έχουν μέγεθος ολίγων χιλιοστών έως και μερικών εκατοστών. Παρά την ύπαρξη όζων ο αδένας μπορεί να λειτουργεί φυσιολογικά και επειδή δεν προκαλούν κάποια συμπτωματολογία δε γίνονται αντιληπτοί από τον ασθενή. Ενίοτε μπορεί να γίνουν εμφανείς και ψηλαφητοί ιδιαίτερα σε ασθενείς με λεπτό και μακρύ λαιμό.

Πότε αναπτύσσονται;

Το αίτιο που αναπτύσσονται όζοι δεν είναι απολύτως σαφές. Είναι όμως γνωστό ότι εμφανίζονται συνηθέστερα σε ασθενείς που ζουν σε περιοχές με αυξημένη επίπτωση νοσημάτων του θυρεοειδούς αδένα. Η Κρήτη είναι μια τέτοια περιοχή. Η συχνότητα εμφάνισης, επίσης, αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας και είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες από ότι στους άνδρες. Μπορεί μέχρι και ο μισός πληθυσμός να αναπτύξει όζους στο θυρεοειδή κάποια στιγμή στη ζωή του.

Είναι επικίνδυνοι;

Συνήθως οι όζοι είναι καλοήθεις και απαιτείται απλώς η παρακολούθηση τους από ενδοκρινολόγο, με ή χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Σε ένα ποσοστό όμως 5-10% μπορεί να υποκρύπτουν καρκίνωμα του θυρεοειδούς. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς χωρίζεται σε τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες.

• Θηλώδες καρκίνωμα
• Θυλακιώδες »
• Μυελοειδές »
• Αμετάπλαστο »

Υπάρχουν επίσης διάφορα άλλα πολύ σπανιότερα νεοπλάσματα.

Τα δύο πρώτα (θηλώδη και θυλακιώδη), που αποτελούν το 90% των καρκινωμάτων του θυρεοειδούς, είναι πολύ καλής πρόγνωσης, περίπου θεραπεύονται, αρκεί να διαγνωστούν γρήγορα και να χειρουργηθούν σωστά. (βλέπε άρθρο 1 στη βιβλιογραφία).

Η έγκαιρη ανεύρεση και ταυτοποίηση ενός όζου, αποτελούν πρωταρχικό στόχο κάθε ενδοκρινολόγου στην αντιμετώπιση ασθενών με θυρεοειδοπάθεια. Για την διαγνωστική προσέγγιση τους απαραίτητες κρίνονται διάφορες εξετάσεις, κάθε μια από τις οποίες μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες.

Δεν είναι απαραίτητο να γίνουν όλες αυτές οι εξετάσεις σε κάθε ασθενή. Με τις εξετάσεις αυτές ο ενδοκρινολόγος μπορεί να θέσει τη διάγνωση της καλοήθους ή κακοήθους σύστασης του όζου, ενώ σε λίγες περιπτώσεις η απάντηση μπορεί να μην είναι απολύτως σαφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται είτε επανάληψη του ελέγχου είτε παρακολούθηση, είτε σε συζήτηση με τον ασθενή λαμβάνεται η απόφαση για χειρουργική επέμβαση. Χειρουργική επέμβαση, βέβαια, απαιτείται και για όλους τους ασθενείς με επιβεβαιωμένη κακοήθεια σε κάποιο όζο.

Χειρουργική επέμβαση

Η επέμβαση εκλογής σήμερα για την αντιμετώπιση κακοήθους όζου του θυρεοειδούς είναι η ολική θυρεοειδεκτομή. Θυρεοειδεκτομή όμως μπορεί να απαιτηθεί και σε περιπτώσεις διάχυτης ή οζώδους τοξικής βρογχοκήλης. Η επέμβαση αυτή σήμερα, με την εξέλιξη των μηχανημάτων βιοιατρικής τεχνολογίας, είναι σύντομη, πολύ ασφαλής και απαιτεί χειρουργικό χρόνο περίπου μιας ώρας. Για τη θυρεοειδεκτομή χρησιμοποιούνται μηχανήματα με τα οποία μπορούμε να καυτηριάσουμε και να κόψουμε τα αγγεία της περιοχής, να αναγνωρίσουμε και να διατηρήσουμε τα λαρυγγικά νεύρα και να αναγνωρίσουμε και να διατηρήσουμε τους παραθυρεοειδείς αδένες. Έτσι οι επιπλοκές από αιμορραγία ή τραυματισμό των νεύρων και των παραθυρεοειδών αδένων είναι σπάνιες και κυρίως παροδικές.

Ο ασθενής παραμένει στην Κλινική για μία ή δύο ημέρες μετά το χειρουργείο, με κύριο λόγο την παρακολούθηση του ασβεστίου του αίματος του. Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο σιτίζεται ελεύθερα, δεν παίρνει ορούς, ούτε αντιβιοτικά και ο πόνος του ρυθμίζεται με ένα απλό παυσίπονο. Μπορεί να οδηγήσει αμέσως μετά την έξοδο του από την Κλινική και να επιστρέψει σε δουλειά γραφείου σε 3-4 ημέρες, ενώ σε χειρωνακτική εργασία ή γυμναστική σε δύο περίπου εβδομάδες. Επειδή η χειρουργική τομή είναι μπροστά στο λαιμό, είναι αυτονόητο ότι δίνεται ιδιαίτερη μέριμνα για το όσο το δυνατόν καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

Πότε δίνεται ραδιενεργό ιώδιο.

Δεν χρειάζεται να πάρουν ιώδιο όλοι οι ασθενείς που έχουν καρκίνο θυρεοειδούς, μετά τη χειρουργική επέμβαση. Τα κριτήρια είναι διάφορα και αφορούν στον όζο αυτό καθαυτό, στην ύπαρξη ή όχι διηθημένων λεμφαδένων, οπότε μπορεί να χρειαστεί λεμφαδενικός καθαρισμός και στην ύπαρξη ή όχι μεταστάσεων. Συνεπώς η χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου μετεγχειρητικά είναι απολύτως εξατομικευμένη για κάθε ασθενή ξεχωριστά. (βλέπε άρθρο 2 στη βιβλιογραφία)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Time to Surgery and Thyroid Cancer Survival in the United States. Scott C Fligor and co. Ann Surg Oncol, 2021 Jul;28(7):3556-3565

2. 2015 American Thyroid Association Management Guidelines for Adult Patients with Thyroid Nodules and Differentiated Thyroid Cancer: The American Thyroid Association Guidelines Task Force on Thyroid Nodules and Differentiated Thyroid Cancer. Bryan R. Haugen and co…Thyroid. 2016 Jan 1; 26(1): 1–133.