Ομφαλοκήλη

Ομφαλοκήλη ονομάζουμε μία διόγκωση που εμφανίζεται ακριβώς στον ομφαλό ή πολύ κοντά σε αυτόν και μπορεί να έχει μέγεθος από 1 έως και πάνω από 10cm. Η διόγκωση αυτή, όπως συμβαίνει σε όλες τις κήλες, οφείλεται σε μία οπή του κοιλιακού τοιχώματος, μέσα από την οποία περνάνε ενδοκοιλιακά σπλάχνα και προβάλουν προς τα έξω. Τα σπλάχνα αυτά είναι συνήθως το επίπλουν, το λεπτό έντερο, το παχύ έντερο, ή το στομάχι. Εικόνα 1 και 2.

Σε ποιους δημιουργείται

Ο ομφαλός έτσι κι αλλιώς αποτελεί ένα ευένδοτο σημείο του κοιλιακού μας τοιχώματος, λόγω της διόδου του ομφάλιου λώρου από το σημείο αυτό κατά την εμβρυική μας ζωή. Οποτεδήποτε αυξάνουμε την ενδοκοιλιακή μας πίεση για κάποιο λόγο και ιδιαίτερα όταν αυτό συμβαίνει για μακρό χρονικό διάστημα, έχουμε αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουμε ομφαλοκήλη ή οποιαδήποτε άλλη κήλη του κοιλιακού τοιχώματος. Η ενδοκοιλιακή μας πίεση αυξάνεται στις παρακάτω περιπτώσεις.

• Εγκυμοσύνη
• Παχυσαρκία
• Δυσκοιλιότητα
• Χρόνιος βήχας
• Άρση βάρους
• Ασκίτης (αυξημένη ποσότητα υγρού στην κοιλιά)
• Πολύ σφικτές ζώνες κλπ

Διάγνωση

Η διάγνωση της ομφαλοκήλης γίνεται με την απλή κλινική εξέταση από τον γιατρό, χωρίς να είναι αναγκαία η εκτέλεση κάποιας απεικονιστικής εξέτασης όπως υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία κλπ. Η διόγκωση που φαίνεται στον ομφαλό χάνεται μόλις το άτομο ξαπλώσει ή μόλις την πιέσουμε με το χέρι μας. Όταν συμβαίνει αυτό η ομφαλοκήλη χαρακτηρίζεται ως ανατασσόμενη, ενώ όταν δεν υποχωρεί μέσα στην κοιλιά παρά την πίεση που ασκεί ο γιατρός με το χέρι του, τότε χαρακτηρίζεται ως μη ανατασσόμενη και έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσει κάποια επιπλοκή.

Συμπτώματα

Το πιο σταθερό ενόχλημα των ασθενών αυτών είναι ο πόνος, ιδιαίτερα στην αρχική φάση της εμφάνισης της κήλης, όταν δημιουργείται το χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος. Στη συνέχεια η ομφαλοκήλη παρά το ότι μπορεί να αυξάνεται σε μέγεθος ενδεχομένως να μην εμφανίζει πόνο ή κάποιο άλλο ενόχλημα για αρκετό χρονικό διάστημα, μέχρι την ημέρα που θα αρχίσει να στραγγαλίζεται το έντερο ή το τμήμα του στομάχου που βρίσκεται μέσα στο σάκο της ομφαλοκήλης.

Σε περίπτωση που έχουμε ένα ήπιο στραγγαλισμό τα συμπτώματα θα είναι ο πόνος στην περιοχή της ομφαλοκήλης, ναυτία και έμετοι. Ο ασθενής πρέπει να αναζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια προκειμένου ο γιατρός είτε να ανατάξει την περισφυγμένη κήλη είτε να δρομολογήσει τον ασθενή για επείγουσα χειρουργική επέμβαση.

Όταν ο στραγγαλισμός είναι πιο έντονος και προκαλείται ισχαιμία στο σπλάχνο που προπίπτει τα παραπάνω συμπτώματα του ασθενούς θα είναι πολύ πιο έντονα και τότε υπάρχει μία μόνο δυνατότητα, η άμεση χειρουργική επέμβαση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει μέχρι και αφαίρεση του σπλάχνου που έχει περισφυχθεί σε περίπτωση νέκρωσης του. Με αυτά τα δεδομένα γίνεται αντιληπτό ότι σχεδόν κάθε ασθενής με ομφαλοκήλη θα πρέπει να προγραμματίζεται για χειρουργική επέμβαση πριν την εμφάνιση της περίσφυξης. Σε μία μικρή μόνο ομάδα ασθενών προσπαθούμε να αποφύγουμε τη χειρουργική επέμβαση και αυτοί οι ασθενείς είναι είτε υπερήλικες με μικρό προσδόκιμο επιβίωσης είτε ασθενείς με πολλά άλλα νοσήματα από το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό σύστημα. Σε όλους τους υπόλοιπους με ομφαλοκήλη προτείνουμε την προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση.

Χειρουργική επέμβαση

Με τη χειρουργική επέμβαση επιδιώκουμε να παρασκευάσουμε το σάκο της ομφαλοκήλης, να βρούμε το περιεχόμενο της που μπορεί να είναι λίπος, έντερο ή στομάχι και να το επαναφέρουμε στη θέση του μέσα στην κοιλιά. Με το τρόπο αυτό παρασκευάζεται και το στόμιο της κήλης, η οπή δηλαδή του κοιλιακού τοιχώματος από όπου δημιουργήθηκε η ομφαλοκήλη. Η οπή αυτή μπορεί να κλείσει με ράμματα εάν είναι πολύ μικρή, περίπου 1cm. Εάν όμως είναι μεγαλύτερη χρησιμοποιείται ένα πλέγμα το οποίο τοποθετείται και στερεώνεται στην περιοχή και κλείνει την οπή.

Η επέμβαση αυτή μπορεί να γίνει με την κλασική μέθοδο της ανοικτής χειρουργικής. Σήμερα όμως προτιμούμε τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση. Χωρίς τη δημιουργία, δηλαδή, μεγάλης τομής στο δέρμα, αλλά μέσω τριών ή τεσσάρων οπών τοποθετείται το πλέγμα και αποκαθίσταται η κήλη. Ο ασθενής φεύγει από την Κλινική την ίδια, ή την επομένη ημέρα αναλόγως του μεγέθους της κήλης και των χειρουργικών χειρισμών που έγιναν. Στην εργασία του επιστρέφει σε δύο ή τρεις ημέρες εκτός εάν πρόκειται για βαριά χειρωνακτική εργασία οπότε θα χρειαστούν δύο περίπου εβδομάδες. Ο πόνος που υπάρχει μετά το χειρουργείο είναι ήπιος και αντιμετωπίζεται με ένα απλό αναλγητικό.